woensdag 30 november 2011

Geen reden tot paniek

Een moment van onoplettendheid heet dat dan. In veel gevallen is dat een eufemisme voor onhandigheid. In mijn geval alleszins. Een moment van onoplettend/onhandigheid later lag hij daar, de lamphouder met de spaarlamp erin. Hoe dat zo was gekomen, is een lang verhaal. Onhandigheid met een ladder, het klinkt als uit een slecht feuilleton gegrepen, maar "asi es la vida".

Ware de lamp een gloeilamp geweest, ik was in het donker beland. Niet zo met dit spaar-exemplaar, dat dapper bleef branden. Zou het peertje gewoon nog intact zijn? Kon ik het recht zetten en gewoon verder werken? Dat bleek te optimistisch, want al van ver ontwaardde ik wat deuken in het peervormige omhulsel. En toen ik dichterbij ging, hoorde ik iets kissen...

Mijn hemel, de kwikdampen!! Ik deinsde verschrikt achteruit en hapte naar adem. Gelukkig was ik met isolatie bezig, en kon ik mijn mondmasker snel voorhouden. Op gevaar van eigen leven schakelde ik de lamp uit, om vervolgens naar het raam te spurten, snakkend naar frisse lucht. Intussen voelde ik helse pijnen die ik niemand toewens.

Toen de kwik rond mijn hoofd was verdwenen, vroeg ik me af of ik dat hoofd niet had laten zot maken door allerlei paniekberichten over de schadelijke effecten van dat kwik. Misschien zijn enkele milligram toch niet sito presto levensbedreigend.

En misschien zijn niet alle mannen met baarden terroristen. Misschien was mijn reactie toen ik op een keer het gezelschap van drie van die mannen met baarden kreeg op de trein, ook enigszins overdreven. De mannen heetten duidelijk niet Jan, Pier, Tjoris, laat staan Corneel, en ik begon me meteen af te vragen, niet "of" maar hoe ze de trein zouden opblazen. Een kind van 9/11, zeker?
Toen ze platter Limburgs bleken te praten dan Regi, Stefan Everts en de Bachelor Jeoffrey (hit me, goegel!!) samen, was ik al iets meer op mijn gemak. Al schakelden ze af en toe over op een soort Arabisch, dat was zeker OM HUN VOETEN TE VEGEN AAN ONZE WESTERSE WAARDEN!!

Misschien moet ik ook meer van de soep genieten, en niet telkens als ik een beetje zout proef, denken aan hoe mijn hart het er aan zal begeven en mijn darmen zullen dichtslibben en dergelijke. En dat glas rode wijn per dag, heeft dat eigenlijk nog een heilzame werking? Of was het bier, tegenwoordig? Of moeten we er gewoon af en toe van genieten? En die yoghurt met proto-analfactische intergalactische biotische actieve bifidus, hoe nodig is dat? Want echt lekker is dat toch niet altijd...

Misschien moet ik me minder bang laten maken door onderzoeken, marketing en andere studies "bij 570 personen". Mijn oma is 90 jaar oud geworden en als ik bij haar afkwam met "actieve bifidus", dan keek ze mij eens aan en vroeg ze "en hoe is het nog op het werk?".

En dan zijn er nog de markten! Mijn hemel, de markten! Die krijgen ons zelfs zo panisch dat we een regering gaan maken. Als een moderne Sinterklaas houden ze ons van bovenaf in de gaten, en schrijven in hun dikke, dikke boeken op of we wel de juiste begrotingsmaatregelen nemen. Als we zoet zijn, krijgen we een mooie rating, anders niet. Bangmakerij dus. Misschien moeten we ermee omgaan zoals met de echte Sint: ontmaskeren als een mythe, en er ons uiteindelijk niet veel meer van aantrekken...

vrijdag 18 november 2011

Slaap zacht, Rusland waakt

Het was een kort item in het journaal van 8 november: de "Nord Stream"-gaspijpleiding tussen Rusland en Duitsland is ingehuldigd. De leiding, die over de bodem van de Oostzee loopt, zal vanaf 2012 jaarlijks 55 miljard kubieke meter Russische gas naar Europa pompen en zo mee instaan voor onze energievoorziening. Saai hé. Terecht dat er maar een minuutje tijd aan werd besteed. Alvast mijn excuses, want wat nu volgt is zo mogelijk nog saaier (maar nice to know met het oog op de toekomst).

Op de foto ziet u hoe tal van hoge heren en één dame doen alsof ze de reusachtige gasleiding eigenhandig opendraaien. Iedereen is blij en gelukkig, maar er zijn wel een aantal elementen die opvallen door afwezigheid. Het eerste is het logo van Gazprom, de Russische gasmaatschappij die het initiatief nam voor de bouw van de leiding en van wie het gas komt. Toch niet onbelangrijk. Ook opvallend afwezig is Vladimir Poetin, de huidige Russische premier die in 2005, toen nog als president, de overeenkomst over de bouw van de pijplijn sloot.

Misschien is het niet geheel toevallig dat net Gazprom en Poetin ontbreken, want al snel na de overeenkomst kwamen er wat Europese bedenkingen bij het hele project en raakten de verhoudingen met de Russische president flink getroubleerd. Zo waren er bedenkingen bij het traject van de pijpleiding: waarom moest die over de zeebodem lopen en niet over land? Omdat, aldus Poetin, je maar best zo weinig mogelijk transitlanden doorkruist, want die zijn toch allemaal onbetrouwbaar. Om dit te illustreren draaide hij zelf begin 2006 de gastoevoer doorheen Oekraïne dicht, "vanwege wanbetalingen". In 2008 werd dit nog eens losjes overgedaan. Al kan het pro-Westerse bewind van Oekraïne er ook voor iets tussen hebben gezeten.
Estland werd dan weer als "onbetrouwbaar" gecategoriseerd nadat er rellen ontstonden toen een Russisch standbeeld werd verplaatst. Dat de pro-Russische oppositie aan de basis lag van die rellen en rechtstreeks werd opgestookt door Moskou, werd daarbij onvermeld gelaten. Voor Estland was een Russische reuzegasleiding op hun grondgebied vervolgens uiteraard een brug te ver.
Dat het traject over de zeebodem (dat Gazprom trouwens veel meer kostte dan een traject over land) op die manier werd gebruikt om enkele mogelijke transitlanden zoals, naast Estland, Polen heel wat inkomsten te ontzeggen, ging gelukkig niet helemaal onopgemerkt voorbij in Europa.

De wenkbrauwen werden nog iets meer gefronst toen bleek dat Gazprom zijn pijlen op de volledige Europese energiemarkt richtte. Een belangrijk aandeel in het grootste Britse energiebedrijf Centrica was het doel, maar toenmalig Brits premier Tony Blair zag dat toch niet zo zitten. Angela Merkel (midden op de foto) bedankte voor de eer van "verdeler en verkoper" van het Gazprom-gas. Ze had een gezond wantrouwen tegenover de erfenis van haar sociaaldemocratische voorganger Gerhard Schröder (tweede van links), die de overeenkomst over Nordstream sloot enkele dagen voor de verkiezingen in 2005, om na die verkiezingen (die hij -zoals verwacht- verloor) zijn sociaaldemocratische waarden vlotjes opzij te zetten voor een postje aan de top van de aandeelhoudersvergadering van het bedrijf dat de leiding zou bouwen, en voor de daarbijhorende habbekrats van 250 000 euro per jaar. Iets wat de pers niet echt kon waarderen en het aanvankelijke enthousiasme over de Nord Stream-leiding fel temperde.

Er stonden er dus enkelen groen te lachen, bij de opening van de pijpleiding, die koste wat het kost een goede zaak voor Europa moest lijken, en geen poging tot Russisch imperialisme. De Poolse gasmonopolist PGNiG heeft intussen al een rechtszaak aangespannen tegen Gazprom om het Russische gas (via Duitsland) tegen een verlaagde prijs te krijgen. Het wordt afwachten wat Warschau hiervoor zal moeten doen (of laten). Hoe gas steeds meer het ideale wapen wordt, leest u in het boek "Gazprom - Ruslands nieuwe wapen", van Valeri Panjoeskin en Michael Zygar.

Maar tot daar het goede nieuws...

Want leidingen over land, dat is toch ook niet altijd even zuiver op de graad. Lukoil (de vroegere Jet, die tankstations in geel en blauw) illustreert het uitvoerig. De olie van Lukoil komt immers uit Noord-Rusland, uit het Pechora-bekken, en heeft daar zo al zijn sporen nagelaten. Het grote probleem is dat de plaatsen waar de olie wordt opgeboord, onderling worden verbonden door ondergrondse leidingen die niet dagelijks worden nagekeken. Ook niet jaarlijks of tienjaarlijks, denk ik. Lekken zijn dus onvermijdelijk, en olie sijpelt druppelsgewijs in de Russische toendra, in de rivieren en in het drinkwater. Daarmee is alle leven in de streek standaard in olie gedrenkt en uiteindelijk verdwenen. Lukoil zelf ziet het gebied elk jaar natuurlijk maar wat graag toevriezen, zodat het stinkende potje wordt toegedekt. Zelf zoekt het intussen liever naar nieuwe oliebronnen dan dat het investeert in nieuwe leidingen. Of zoals het bekende spreekwoord zegt: "Als u tankt in Brussel, druppelt het in de toendra". Of zoiets...

Dit verhaal stond enkele weken geleden in De Standaard magazine. Het zou een reden kunnen zijn om Lukoil te boycotten. Maar gelukkig zijn er nog tal van alternatieven, zoals BP... of nee, wacht, te veel smurrie in de Golf van Mexico. Shell dan, maar dan moeten we voorbijgaan aan de vergiftiging van de Nigerdelta... De houtstoof misschien?

woensdag 2 november 2011

Een jeans, een groene, graag...

Dat de klant koning is, mag genoegzaam bekend zijn. Dat de klant dan niet te lastig mag doen, is dat veel minder. Kiezen op basis van reclame, het gekozen product uit de rekken nemen en als de bliksem naar de kassa, daar komt het soms op neer, al ga ik wellicht wat kort door de bocht.

Tijd voor minder veralgemenende praat en concrete voorbeelden! Zoals u misschien weet, hebben "de groenen" zich tegenwoordig op de markt van de kleding gestort om ons nog wat extra schuldgevoel aan te praten. Dat je niet met de auto mag rijden, geen vlees mag eten, niet op walvissen mag jagen, tot daaraan toe, maar een simpele jeansbroek, dat blijkt ook alweer een bron van alle kwaad. Te veel water nodig, te veel pesticiden gebruikt, gezandstraald of zand gestraald of wat dan ook... Biokatoen moet het zijn. En dan stel ik me glooiende velden voor, vol met onbespoten, ecologische witte bloemetjes, met de hand geplukt door negerslaven met een pasgeborene op hun rug gebonden die vrolijk "Kumbaya, my lord" neuriën... Of wat is dat, biokatoen?

Enfin, ik laat me daar natuurlijk door beïnvloeden, en ga op zoek naar "green jeans". Hier vond ik alvast een mooi lijstje met verkoopspunten. Tot daar alles goed, maar voor sommige winkels stopt hun engagement blijkbaar met hun naam op die lijst te zetten. In één van de winkels aangekomen, keek de verkoopster van dienst me aan alsof ik te veel pesticiden had gesnoven toen ik begon over "grien dzjiens". Een moment van vertwijfeling later "ging ze toch eens achter horen", om me enkele tellen later te melden "dat alle broeken van gerecycleerd katoen zijn".

Daarmee was voor haar de kous af, maar toen ik nog even leek te twijfelen, keek ze me aan alsof ze mij "sebiet wel ne keer zou recycleren", en heb ik haar broek maar gekocht. Uiteraard niet zonder me bij het buitengaan luidop af te vragen "wat er met zo'n mentaliteit moet geworden van onze kinderen later". As a way of speaking, uiteraard, want de jongedame en ik hadden geen kinderen en dat leek er ook niet meteen van te komen. Het antwoord harerzijds heb ik niet zo goed verstaan, maar wordt in strips meestal afgebeeld met een doodshoofd, bliksems en zo van die spiralen.

Nee, dan alle lof voor de verkoper van Men at work. Toen ik aan hem duidelijk maakte dat ik voor een duurzame jeans kwam, knikte hij alsof dit een alledaagse vraag was en wees hij me er meteen op dat merk X (Kuyichi) nog wel iets beter scoorde op dat vlak dan merk Y (Nudie Jeans). Opslag voor die man, en een vat! Hij had me een broek in biokatoen verkocht, en meteen ook een zuiver geweten. Vermoedelijk is bio daarom een beetje duurder...

PS. Enige research over Kuyichi bracht me bij dit artikel. Ik verkoos om het enigszins te negeren en me eraan op te trekken dat het gaat over "beginnersfouten". Want ik weiger mijn geloof in de goedheid van de kapitalistische, op winst beluste en daarvoor zeker geen leugens vertellende mens te verliezen. En ik heb betaald voor dat zuiver geweten!
PS. 2 Levi's heeft ook zijn "duurzame jeans": de "waterless"-reeks. Hier wordt daar dieper op in gegaan en blijkt het toch niet meer dan een begin. O ja, er zitten ook geen zeehondjes in Levi's jeans! Noch lammetjes! Of kleine hertjes met Bambi-ogen!