Ik moest, zoals iedereen wel eens om de zoveel jaar, een nieuwe identiteitskaart gaan afhalen, een nieuwe pas. Bericht van de gemeente gehad, met daarin de PUK- en de PIN-code. Op naar de dienst bevolking dus: oude identiteitskaart afgeven, PUK-code ingeven, PIN-code, en klaar is Kees.
Naast mij zat een man bij wie het iets minder vlot ging. Een man van vreemde komaf, Oost-Europees of zo. Hij had een papier voor zich liggen, maar zocht driftig in zijn portefeuille naar iets anders. Hij werd "geholpen" door een vrouw van om en bij de 60.
"Neeje", zei zij, zich bedienend van de universele taal van het Noord-Limburgs, "da papier moete wij nie hemmen." "Papier!", herhaalde hij, wijzend naar het verfrommelde exemplaar dat voor hem lag. "Neeje", zei ze nog eens, "een ander papier. Da hebde gij toen gekregen en da moede gij nu afgeven." Hij keek op en schudde het hoofd. "Nie... niet begrepen." "Gij hebt toen een ander papier gekregen en da moede nu afgeven!" herhaalde ze, luider dit keer. Maar ik denk niet dat dat het probleem was...
De man raakte de wanhoop nabij. En zij bleef volharden. "Als gij da papier nu nie bij hebt, dan moede da thuis maar eens zoeken en dan zoude later moeten terugkomen", was haar ongetwijfeld erg goed bedoelde raad. Hij schudde zijn hoofd, maar besefte dat een nieuwe "niet begrepen" weinig soelaas zou bieden. Hij stond recht en keerde onverrichterzake naar huis terug.
Of een vrouw die voor de gemeente werkt helemaal geen Engels kan, vraag je je dan af. Ook al is ze 60 jaar of ouder. Ze moet toch ooit naar Engelstalige feuilletons gekeken hebben: de Bold en de Beautiful, Dallas... Bonanza of zo?
En ja, ik heb niet echt iets gedaan om de man verder te helpen. Nochtans had dat wel moeten lukken, ook al is mijn Engels nogal "with hair on it". "Then must you later come back with that other paper", dat moet zo ongeveer de meest verstaanbare vertaling zijn van "dan moede gij later terugkomen met dat andere papier". Maar ik hielp dus niet. Ik troost me met de gedachte dat hij nu misschien beseft dat hij een landstaal moet leren. Temeer omdat de volgende keer waarschijnlijk wel weer iemand naast hem zal zitten die hem niet uit de nood helpt...
"Dit is een kantelmoment in de geschiedenis van mijn land", zei een man bijna een week geleden. Hij had het over Tunesië, waar de Jasmijnrevolutie, achteraf bezien, inderdaad voor een serieuze ommekeer heeft gezorgd. De mededeling was het signaal voor iedereen die al niet de straat op was om dit alsnog te doen. Al was het maar om met de gsm een beetje te filmen. Men weet nooit wat het nog kan opleveren...
"En waar was jij toen...?", het is een veelgestelde vraag als het gaat over kantelmomenten in onze geschiedenis. En vaak weten we het nog exact. Waar was jij bijvoorbeeld ten tijde van de overvallen van de Bende van Nijvel? Was je al geboren eigenlijk? Waar was jij toen Marc Dutroux ontsnapte? Toen twee vliegtuigen in de Twin Towers vlogen? Toen in Londen bussen en metro's werden opgeblazen? Toen Herman Van Rompuy de brief van Ghislain Londers over politieke inmenging bij de verkoop van Fortis in het parlement voorlas? Toen in Buizingen twee treinen op elkaar reden? Waar zul je zijn op 21 december 2012? In het Franse dorpje Bugarach, wachtend op de UFO om aan het einde der tijden te ontsnappen?
Een kantelmoment biedt duidelijkheid: erna is weinig nog zoals ervoor. Bij politie en justitie, in de manier waarop de wereld kijkt naar de Islam, in de relatie tussen rechters en politici... En ook al besef je pas later hoe groot de impact echt was, toch weet je op het moment zelf al dat, wat er aan het gebeuren is, nog lang zal nazinderen. Je krijgt kippenvel van opwinding, ook al gaat het vaak om verschrikkelijke gebeurtenissen. Je ziet een vliegtuig in een toren vliegen. Je ziet een half weggeblazen Engelse bus. Je ziet verwrongen staal. En het blijft je bij.
Kantelmomenten hebben ook het voordeel dat ze beperkt zijn in de tijd. Erna is het tijd om een balans op te maken. Van het aantal slachtoffers, van het aantal ontslagen...
Andere gebeurtenissen strekken zich uit over lange(re) termijn en hebben daardoor minder directe impact. Maar daarom zijn ze vaak niet minder ernstig. Als ik elke dag een klein of middelgroot berichtje lees over hoe ons land langzaamaan naar het bankroet gaat, dan is er uiteindelijk ook heel wat over gezegd en geschreven. Maar de overgang van "wel" naar "niet", of omgekeerd, verloopt geleidelijk, en daarom veel minder opwindend.
Hetzelfde op politiek gebied. Van elke twee dagen is er minstens één "cruciaal", maar iedereen denkt ondertussen vooral "Jaja, het zal wel" en gaat door met z'n leven. Terwijl we uiteindelijk wel wakker zullen worden in een heel ander land.
Deze processen, gespreid over een langere periode, zullen we nooit tot één moment kunnen reduceren. Waar was u tijdens de politieke crisis van de jaren 2000? Waar was u toen België failliet ging? Toen de aarde opwarmde? Toen Vladimir Poetin van Rusland een corrupte, xenofobe en totalitaire staat maakte?
Sommige gebeurtenissen zijn geen plotse kantelmomenten, maar zijn processen in de tijd. Maar dat betekent niet dat ze minder gevolgen hebben of minder slachtoffers eisen...
Het is intussen midden januari. We hebben ons al een dubbele indigestie gegeten en kunnen geen champagne, laat staan cava, meer zien. Maar toch slepen we ons weer naar de –tigste nieuwjaarsreceptie. En we vragen ons vooral af: wat moeten we daar in ’s hemelsnaam nog gaan verkondigen? Alles is minstens al eens gezegd...
Geen nood, er blijven onderwerpen genoeg waarmee altijd wel een goed gesprek, of toch alleszins een gesprek, op gang kan worden gebracht. Onder het motto “van een goed cliché is nog niemand gestorven”, geven we hier een aantal tips.
Het meest voordehandliggende onderwerp is natuurlijk de politieke crisis. Maar omdat u meestal niet iedereen op een receptie kent en de meningen over dit thema erg kunnen uiteenlopen, mijdt u het misschien beter toch.
Begin veilig, met een echte klassieker waar nooit sleet op komt: het weer. In januari regent het, sneeuwt het of vriest het, dus met “Amai, wat een weer” doet u meestal niets mis. Als het (hard) vriest, kunt u proberen een diepgaander gesprek op gang te brengen met “Opwarming van de aarde? We hebben in geen jaren zo’n koude winter gehad!”. Als iedereen rondom u instemmend knikt, kunt u dit laten volgen door “En die groenen willen ons dan nog wat extra belastingen laten betalen”, maar dit is louter facultatief.
De kerk en het bijbehorende misbruik zijn ook onderwerpen waar iedereen wel een mening over heeft. Goed voor een geanimeerde discussie dus. Op het einde slaat u met uw vuist op tafel en zegt u “en dat met ons belastingsgeld!”. Dat laatste kunt u trouwens op het einde van ongeveer elke discussie gebruiken. Een andere winner is: “En het is allemaal de schuld van de sossen!”. U kunt lichtjes variëren op dit thema door “sossen” te vervangen door “tsjeven”.
Zeg: “Ze zouden beter het migrantenprobleem eens oplossen”. Gegarandeerd krijgt u veel bijval. Begin uw volgende zin met “Ik ben nu geen racist, maar…”, en vertel dan een anekdote waaruit het tegendeel blijkt. Eindig indien mogelijk met “en dat met ons belastinggeld!”.
Na een tijdje komt het misschien tot een rondje "en van waar bent u?", mogelijk gevolgd door de vraag "hoe u hier geraakt bent". Zeg al lachend: "Al ma chance dat we niet met het openbaar vervoer tot hier moesten komen, dan hadden we deze morgen al moeten vertrekken". Instemmend geknik zal uw deel zijn. Zeg "dat u meestal zoiets hebt van: ik neem de auto". Maar dat u denkt "dat ze u die vrijheid ook nog wel afnemen". Voeg eraan toe dat dat de schuld van de groenen en de sossen is.
Ongetwijfeld wordt er ook over het werk gepraat. Eventueel kan u, als de conversatie in het slop dreigt te geraken, iets op tafel werpen zoals “en die bankiers blijven ondertussen maar miljoenenbonussen krijgen”. Als niemand reageert, vult u aan met “en ons spaargeld, dat brengt ondertussen just niks meer op!”. Als opnieuw reacties uitblijven, wordt het hoog tijd om van tafel te wisselen...
Eind 2010 verblijdde mijn werkgever al zijn personeelsleden met een iPad. Tablet pc – Apple – gehypete (of hoe schrijf je dat?) – met apps, stop! In het Eddy Wally's beter bekend als “iepaat". Met 3G en wifi. En ge kunt er uw haar mee kammen, zou Urbanus zeggen.
Nu, mensen die mij kennen, weten dat ik en een hoogtechnologisch snufje, dat gaat niet zo goed samen. De “klik” is er niet. Ik hoef me nog maar in dezelfde ruimte te bevinden als bijvoorbeeld een pc, ik moet er nog maar naar kijken, of het ding blokkeert, valt helemaal stil, formatteert, of wat kan zo’n ding allemaal (niet). Als ik het durf aan te raken, valt het meestal gewoon in stukken uiteen.
En ik kreeg dus een iPad. Iets in me zei dat ik het toestel - voor het welzijn van mezelf en van de mensheid - moest laten waar het was, maar ik ging het hebbeding dan toch maar afhalen. En ik moet zeggen, de doos was alvast erg mooi. Die heb ik dan ook drie dagen laten liggen vooraleer ik ze durfde opendoen.
Uiteindelijk raapte ik toch maar al mijn moed samen en opende de doos. Het begin van een kleine martelgang. Ik had dan wel aan enkele collega's gevraagd wat er mij te doen stond, maar toen ze begonnen met "als je itunes op je gewone pc hebt gedownload...", wist ik dat ik nog niet thuis was.
Itunes downloaden dus. Itunes gevonden. "Download". Een “setup”-bestandje verschijnt. Zegt mij helemaal niks, dus iPad maar eens met pc verbonden. Niets. Het “setup”-bestandje moet blijkbaar nog “runnen”. Ok, run dan! Ander itunes-logo op desktop, dat lijkt er al meer op. iPad nog eens verbonden met pc. En opeens was het er: een kabeltje dat leek alsof het bedoeld was om te verschijnen.
En de rest is geschiedenis. Na verloop van tijd verscheen een soort desktop op de iPad, met al een aantal programma’s -excuseer, apps- geïnstalleerd. Safari, dat moet voor internet zijn. Tof, zo’n touchscreen! Toch maar eens gaan snuffelen in de app store. Want mijn werkgever zelve heeft een iPad-app, en gewoon al uit dankbaarheid leek het mij aangewezen om die alvast te downloaden. App store... meer dan 300.000 apps... Euh, kan je hier alfabetisch zoeken? Bon, om een kort verhaal lang te maken: luttele uren later en de eerste gedownloadeddede app was een feit!
Al snel was ik dus een volleerd ipadder. Om hem uit te zetten heb ik wel nog eerst "iPad uitzetten?" aan hulplijn Google moeten vragen, maar dat is slechts een voetnoot in deze geschiedenis...
Ooit maakte een kotgenoot zich al mijmerend de bedenking: “Ik zat daarstraks aan mijn pc, en ik was tegelijkertijd aan het mailen, sms’en en chatten. Hoe cool is dat wel niet?”. Hoogstwaarschijnlijk heb ik dat toen volmondig beaamd. Maar als ik er nu bij stil sta, besef ik dat "de jeugd van tegenwoordig" niet alleen moet mailen, sms'en en chatten, maar ook nog eens facebooken, twitteren en video's opladen op youtube. Je vraagt je soms af hoe wij het "in onzen tijd" hebben overleefd zonder al deze hightech...
En dan hebben we het nog niet over toen ik nog écht jong was, maar dan moeten we al terug naar het vorige millenium. Paard en kar reden nog door de straten, en in 1997 werd deze clip gemaakt.
Niet alleen is het nummer een geweldige meezinger en een instant klassieker, deze clip is ook op en top nineties: in die tijd volstond gewoon rondlopen in een futuristische aandoende omgeving om van een clip te mogen spreken. Nu, de kans is klein dat u het tot de 52ste seconde hebt volgehouden, maar u zou het -gewoon uit nieuwsgierigheid- eens moeten doen. Voor de min-twintigjarigen: hetgeen u daar ziet, is geen super-mega-bangelijke tabletsmartphone of iets dergelijks, maar een diskette...
